Kłujący ból brzucha może pojawić się w różnych jego miejscach, niekiedy towarzyszą mu również inne objawy jak nudności, wymioty czy gorączka. Dolegliwości wskazują na choroby układu pokarmowego lub schorzenia dróg moczowo-płciowych. Kłucie w brzuchu wymaga diagnostyki, zwłaszcza gdy przybiera na sile, powtarza się, a także w sytuacji, gdy pojawiają się dodatkowe niepokojące symptomy. Leczenie uzależnione jest od przyczyny bólu – obejmuje farmakoterapię, zabiegi chirurgiczne, modyfikację diety.
Kłujący ból brzucha po prawej i lewej stronie
Kłujący ból brzucha może pojawić się na dole lub na górze po prawej stronie brzucha. W takiej sytuacji najczęściej wskazuje na choroby układu pokarmowego. Kolka w prawym górnym kwadracie brzucha oznacza zapalenie pęcherzyka żółciowego, kolkę żółciową, ropień wątroby lub pęknięcie wrzodu dwunastnicy, czy zapalenie trzustki. Kłucie w dole brzucha może wskazywać na zapalenie wyrostka robaczkowego, uchyłków, a także na przepuklinę. Ból może promieniować do pleców, wywoływać nudności i wymioty. Chorobom towarzyszy gorączka, niekiedy utrata masy ciała, zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunki, zaparcia). Dolegliwości bólowe w postaci kolki mogą pojawiać się również po lewej stronie brzucha, wskazując na choroby śledziony lub żołądka.
Kłujący ból w podbrzuszu
Ból zlokalizowany w podbrzuszu mający charakter kolki może oznaczać schorzenia układu moczowo-płciowego. Najczęściej jest to:
- zapalenie pęcherza – chory odczuwa pieczenie w trakcie mikcji, silne parcie na mocz;
- endometrioza – kobiety skarżą się na bolesne i zbyt obfite miesiączki, plamienia okołomiesiączkowe, bolesne stosunki seksualne, mają problemy z zajściem w ciążę;
- skręt jajnika – ból może promieniować do pleców, pojawiają się nudności, wymioty, podwyższona temperatura ciała;
- skręt jądra – pojawia się silny ból, obrzęk zawartości moszny, nudności, wymioty i gorączka;
- ciąża pozamaciczna – ból pojawia się po jednej stronie brzucha, może promieniować do barku i przepony; ciśnienie krwi spada, tętno jest przyspieszone, pojawia się bladość skóry.
Ból w podbrzuszu towarzyszy również owulacji, często obejmuje również dół pleców. Kobiety skarżą się na złe samopoczucie, nudności. Niekiedy pojawia się wydzielina z pochwy.
Kłujący ból w nadbrzuszu
Kolka może pojawić się w różnych częściach brzucha i nie zawsze świadczy o chorobach przewodu pokarmowego. Ból w nadbrzuszu, któremu towarzyszy męczący kaszel z odpluwaniem podbarwionej krwią plwociny, spłycenie oddechu, gorączka, dreszcze i osłabienie może oznaczać zapalenie dolnego płata płuca. Kłujący ból brzucha w okolicy zamostkowej promieniujący do żuchwy i rąk wskazuje także na niedokrwienie mięśnia sercowego.
Kłujący ból brzucha a kolka jelitowa
Kolka jelitowa to dolegliwość spowodowana nietolerancją pokarmową. Wśród różnorodnych przyczyn bólu brzucha wymienia się zmniejszoną aktywność enzymów trawiennych, która z kolei jest wynikiem uszkodzenia powierzchni chłonnej jelit (przyjmowanie antybiotyków, długotrwała biegunka). Nietolerancja związana jest także z chorobami przewlekłymi jak celiakia, mukowiscydoza, choroba Leśniowskiego-Crohna. Kłujący ból brzucha może towarzyszyć niedoborowi laktazy. Pozostałe objawy nietolerancji to biegunki, nudności, wzdęcia, niestrawność, nadmierne gromadzenie się gazów.
Kolka nerkowa a kłujący ból brzucha
Kolka nerwowa charakteryzuje się silnym bólem zlokalizowanym w okolicy lędźwiowej. Ból może promieniować do spojenia łonowego, pachwin, jąder. Poza uciążliwym bólem choremu mogą dokuczać nudności i wymioty, Niekiedy pojawia się gorączka. Kolka nerkowa jest konsekwencją kamicy nerkowej. Ból spowodowany jest przemieszczaniem się kamienia i rozszerzaniem ścian układu kielichowo-miedniczkowego lub torebki włóknistej nerki. Dolegliwości pojawiają się nagle, a ostry ból może prowadzić nawet od omdleń. Poprawa następuje po wydaleniu kamienia. Aby poprawić stan chorego, podaje się leki rozkurczowe, przeciwbólowe – trzeba pamiętać o nawadnianiu organizmu (poleca się przyjmowanie płynów moczopędnych, które przyspieszają wydalanie złogów).
Kłujący ból brzucha w okolicy pępka i nadbrzusza
Dolegliwości bólowe w postaci kolki mogą pojawić się w przebiegu zapalenia żołądka. Ból pojawia się zazwyczaj kilka godzin po posiłku. Stan zapalny może być spowodowany spożyciem szkodliwych substancji. Chory ma wrażenie pełności w brzuchu, może odczuwać nudności, pojawiają się także wymioty. W podobny sposób może objawiać się pęknięty wrzód dwunastnicy lub żołądka. Intensywne, nasilające się dolegliwości powinny skłonić do wizyty u lekarza. Jeśli osobista wizyta jest niemożliwa, warto skorzystać z telekonsultacji, podczas której lekarz wystawi zwolnienie lekarskie online, udzieli wskazówek co do dalszego postępowania. Podczas rozmowy może także zostać wystawiona e-recepta (na antybiotyki, silne leki przeciwbólowe itp.). Ból brzucha często wymaga dalszej diagnostyki – wykonania badań laboratoryjnych czy obrazowych (m.in. USG jamy brzusznej).
Ból brzucha – diagnostyka
Powtarzający się ból brzucha warto skonsultować z lekarzem. Podczas wizyty zostanie przeprowadzony wywiad i badanie fizykalne. Bardzo często podanie dokładnej lokalizacji bólu jest niemożliwe, dlatego ważne są wszystkie objawy towarzyszące, zaobserwowane nieprawidłowości. W znalezieniu przyczyny dolegliwości występujących w obrębie jamy brzusznej pomocne są badania – morfologia, OB, próby wątrobowe, badanie moczu. Czasem w badaniu fizykalnym wyczuwalny jest bolesny guz świadczący o zapaleniu uchyłków. Dla zapalenia wyrostka robaczkowego charakterystyczny jest ból łagodniejący podczas leżenia na lewym boku z podkurczonymi nogami – atak wymaga najczęściej interwencji chirurgicznej. W przypadku uwięzienia przepukliny lekarz wyczuwa guzek, w miejscu bólu może zauważyć zaczerwienioną i ciepłą skórę.
Jak leczyć kłujący ból brzucha?
Leczenie bólu brzucha zależne jest od przyczyny dolegliwości, dlatego w wielu przypadkach konieczne jest wykonanie podstawowych badań. Dopiero postawienie diagnozy pozwala rozpocząć właściwą terapię. Infekcje wymagają podania antybiotyku, przy kolce nerkowej stosuje się głównie leki rozkurczowe. W przypadku nietolerancji zaleca się stosowanie probiotyków, które pomagają odbudować florę bakteryjną. W wielu przypadkach konieczna jest zmiana diety. Pomocne mogą okazać się napary ziołowe działające rozkurczowo i zwiększające wydzielanie soków trawiennych (rumianek, mięta). Z łagodzących właściwości słynie siemię lniane, które warto stosować np. przy chorobie wrzodowej.
Leczenie farmakologiczne i inne metody
W leczeniu zapalenia pęcherza moczowego stosowane są leki jak:
Ból brzucha nie zawsze jest groźny i nie zawsze oznacza poważną chorobę. Bywa on także objawem schorzeń, które wymagają leczenia, a niekiedy szybkiej interwencji chirurgicznej (np. zaawansowana przepuklina rozworu przełykowego). Jeśli dolegliwości są wyjątkowo uciążliwe pomóc może odpoczynek – w takiej sytuacji przyda się L4 online. Ból można łagodzić środkami przeciwbólowymi, a jeśli towarzyszy mu gorączka, podać lek przeciwgorączkowy.
Dolegliwości związanych z układem pokarmowym nie należy ignorować, zwłaszcza jeśli są intensywne albo pojawiają się nagle i utrzymują przez dłuższy czas. Niezależnie od tego, czy ból wystąpi w dole brzucha, czy w okolicy żeber, warto porozmawiać z lekarzem. Ból może być sygnałem ostrzegawczym, że w organizmie dzieje się coś złego.