Zwolnienie lekarskie to wydane przez lekarza lub asystenta medycznego zaświadczenie o niezdolności do wykonywania obowiązków zawodowych przez stan zdrowia pracownika bądź jego konieczność zaopiekowania się chorym członkiem rodziny. W przypadku zwolnień lekarskich najczęściej mówi się o pracownikach etatowych.
Z tego względu może nas interesować temat, jak to wygląda w przypadku działalności gospodarczej. Oczywiście, osobie prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą zwolnienie lekarskie w 2022 roku przysługuje, jednak na jakich zasadach? Czy jest to opłacalne?
Jednoosobowa działalność gospodarcza – zwolnienie lekarskie 2022
Warunkiem uzyskania zasiłku chorobowego przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą jest opłacanie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Musi to przebiegać systematycznie i terminowo, do dwudziestego dnia każdego miesiąca. Składka chorobowa wynosi 2,45% podstawy wymiaru, którą deklaruje przedsiębiorca i która nie może być niższa niż 3 553, 20 zł. Minimalna podstawa wymiaru to 60% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, a więc w ogólnym przeliczeniu kwota dobrowolnej składki na ubezpieczenie chorobowe wynosi ok. 87 zł.
Przedsiębiorca nie uzyskuje prawa do zasiłku chorobowego od razu po rozpoczęciu opłacania składek chorobowych, następuje to dopiero po 3 miesiącach. Powodem tego jest istnienie okresu wyczekiwania trwającego 90 dni, który ma zapobiegać sytuacjom, w których ubezpieczeni odchodziliby na długie urlopy chorobowe już w pierwszym miesiącu opłacania składek.
Oznacza to więc, że jeżeli przedsiębiorca zachoruje w przeciągu pierwszych 3 miesięcy od rozpoczęcia opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe, to bez względu na wysokość tych składek, nie otrzyma wynagrodzenia chorobowego. Wyjątkiem jest sytuacja, w której osoba prowadząca działalność gospodarczą już wcześniej była ubezpieczona i kontynuuje to ubezpieczenie w ramach prowadzonej działalności, jednak przerwa między ubezpieczeniami nie może trwać dłużej niż 30 dni.
Wynagrodzenie chorobowe dla przedsiębiorców
Wysokość zasiłku chorobowego przedsiębiorcy zależy od podstawy wymiaru składek. Wynosi ona 80% podstawy wymiaru (lub 100% w przypadku ciąży). Za każdy dzień choroby przedsiębiorca otrzymuje 1/30 miesięcznej kwoty zasiłku chorobowego, nawet w miesiącach trwających 31 dni. Od kwoty zasiłku chorobowego przedsiębiorca musi także opłacić zaliczkę na podatek dochodowy.
Ogólnie rzecz biorąc, kwoty uzyskiwane z tytułu ubezpieczenia chorobowego nie są zbyt wysokie – za zwolnienie lekarskie trwające 7 dni zasiłek chorobowy wyniesie ok. 340 zł. Niektórzy przedsiębiorcy stwierdzają nawet, że prowadząc własną działalność gospodarczą, „nie opłaca” im się chorować. Ratunkiem dla nich może być jednak ubezpieczenie od utraty dochodu.
Ubezpieczenie od utraty dochodu. Większa opłacalność od ubezpieczenia chorobowego?
Głównym zadaniem ubezpieczenia od utraty dochodu jest zabezpieczenie pieniężne na wypadek czasowej utraty płynności finansowej. Znajduje się w ofercie konkurujących towarzystw ubezpieczeniowych, dlatego jego cena i suma gwarancyjna różnią się od siebie, choć im wyższe składki, tym wyższa suma gwarancyjna.
Ubezpieczenie od utraty dochodu zapewnia wypłatę świadczeń chorobowych w przypadku czasowej niezdolności do pracy i w większości ubezpieczalni wypłacane są one już po 30 dniach od zawarcia umowy. Jest to oferta korzystniejsza niż ta dotycząca ubezpieczenia chorobowego z ZUS-u, gdzie obowiązuje okres wyczekiwania. Ubezpieczenie od utraty dochodu obejmuje też koszty leczenia i koszty prowadzenia działalności.
W porównaniu z ZUS-em, przy minimalnej kwocie rocznej ubezpieczalnia wypłaci nawet trzykrotnie wyższe świadczenia niż ZUS. Co do najniższych kwot świadczeń, ZUS może wypłacić 60 zł za dzień na zwolnieniu chorobowym, zaś towarzystwo ubezpieczeniowe – nawet ponad 150 zł.
Jednoosobowa działalność gospodarcza – zwolnienie lekarskie 2022. Jakie czynności są dozwolone?
Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim nie może wykonywać pracy zarobkowej w innym miejscu zatrudnienia pod groźbą utraty całej kwoty zasiłku chorobowego. Choć podczas zwolnienia chorobowego praca jest zabroniona, inaczej wygląda to w sytuacji osoby prowadzącej własną działalność gospodarczą. Nie wszystkie czynności można bowiem uznać za wykonywanie pracy, np. jeżeli nie mają bezpośredniego związku z wypracowaniem dochodu.
Przedsiębiorca korzystający ze zwolnienia lekarskiego ma prawo wykonywać czynności, od których zależy funkcjonowanie całej działalności gospodarczej, głównie są to czynności formalnoprawne (choć orzecznictwo w tym przypadku może być podzielone, dlatego należy mieć się na baczności). Najważniejszym jest, by praca ta nie miała charakteru zarobkowego. Wówczas przedsiębiorca nie utraci prawa do zasiłku chorobowego.
E-ZLA, czyli zwolnienia w formie elektronicznej
Od 2018 roku zwolnienia lekarskie wystawiane są tylko w formie elektronicznej i określa się je jako e-ZLA. E-ZLA ułatwiają ZUS-owi dostęp do informacji o zwolnieniu chorobowym, co ułatwia możliwość kontroli zwolnienia i zmniejsza możliwość potencjalnych nadużyć.